ทำไมเรือหางยาวจึงเป็นที่นิยมในหมู่นักท่องเที่ยวและมักเป็นเรือที่ใช้ในการล่องไปตามลำคลองภายในสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ ?

|     เ รื อ ห า ง ย า ว     |

ภาพเรื่องหางยาวที่ในสัญจรภายในคลองบางหลวง

               ในทุกวันนี้หากเราไปตามสถานที่ท่องเที่ยวไม่ว่าจะเป็นสถานที่ท่องเที่ยวริมแม่น้ำเจ้าพระยา หรือตามตลาดน้ำที่มีชื่อเสียง จะสังเกตได้ว่า เรือหางยาวมักเป็นเรือที่ใช้ในการสัญจรของนักท่องเที่ยวเป็นส่วนใหญ่และได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยวเป็นอย่างมาก และทุกครั้งที่เราเห็นเรือหางยาวขับผ่าน คนที่นั่งอยู่ภายในเรือมักเป็นชาวต่างชาติที่จะโบกมือทักทายอย่างเป็นกันเองกับคนที่อยู่ริมฝั่งเสมอ แต่สาเหตุอะไรกันที่ทำให้เรือหางยาวเป็นเรือที่ได้รับความนิยมในหมู่นักท่องเที่ยว ?

               สาเหตุหลักที่ทำให้เรื่องหางยาวเป็นที่นิยมนั่นก็คือ เรือหางยาวเป็นเหมือนกับสัญลักษณ์ของประเทศไทยคล้ายกับรถตุ๊กตุ๊ก โดยที่เรือหางยาวได้ถูกคิดค้นขึ้นครั้งแรกจากนักประดิษฐ์ชาวอ่างทองที่มีชื่อว่า นายสนอง ฐิตะปุระ ซึ่งได้ประดิษฐ์เรือนี้ขึ้นในปี พ.ศ.2476 เพื่อแก้ปัญหาการคมนาคมทางน้ำในสมัยก่อนที่ใช้เพียงเรือพาย ที่ล่าช้า และบรรทุกของได้น้อย เรือหางยาวรุ่นแรกถือกำเนิดบนรูปร่างของเรือพายที่นำเครื่องยนต์ เช่น เครื่องสูบน้ำ หรือเครื่องฉุดระหัดเก่า มากลึงต่อกับเพลายาวที่มีปลายเป็นใบพัด แล้วนำไปติดตั้งที่ช่วงกลางของลำเรือ ให้ใบพัดจุ่มลงไปในน้ำพอควร อาศัยกำลังของเครื่องยนต์ที่ส่งตรงจากเครื่องถึงใบพัด เพื่อตัดปัญหาเรื่องเกียร์ที่มีราคาแพงและหายาก ต่อมาได้มีการพัฒนาเรือหางยาวให้มีรูปร่างสั้นลงเป็นเรือ 2 ตอน คือ ท่อนหลังเรียบเป็นแผ่นกระดานยกหักฉากกับท่อนแรกซึ่งเป็นส่วนที่เรียวงอน เวลาวิ่งท่อนหัวตรงส่วนที่ยกหักจากท่อนหางจะติดน้ำ ส่วนท่อนหางจะสัมผัสน้ำเล็กน้อย ส่วนเรือหางยาวในปัจจุบัน เมื่อนำเครื่องยนต์จากรถยนต์มาติดตั้ง ก็สามารถวิ่งได้ในแม่น้ำลำคลอง หนองบึง ชายทะเล ในน้ำตื้นก็ได้ รวมไปถึงในที่ที่มีขยะได้อย่างสบาย ด้วยคุณสมบัติที่ใช้งานง่าย ใช้ได้ทั้งเรือเล็กและเรือใหญ่ สามารถเปลี่ยนเรือได้ตามใจชอบ อีกทั้งเครื่องยนต์มีกำลังสูงและแล่นได้เร็ว ทำให้สามารถยกใบพัดพ้นที่ตื้นเขินได้ การบังคับเรือก็ง่าย เพียงแค่โยกใบพัดหรือใบจักรก็สามารถบังคับเลี้ยวได้ตามใจชอบ ไม่ต้องมีหางเสือเหมือนในอดีต และถ้าถอดหางออกก็ใช้เป็นเครื่องสูบน้ำได้ทันที ซึ่งนี่ก็อาจจะเป็นอีกหนึ่งสาเหตุทที่ทำให้เรือหางยาวได้รับความนิยมในการใช้สัญจรเพื่อท่องเที่ยว เพราะเรือหางยาวสามารถแล่นได้เร็วทำให้เป็นการลดระยะเวลาที่ใช้ในการสัญจรให้รวดเร็วขึ้น ทำให้นักท่องเที่ยวสามารถไปชมสิ่งอื่น ๆ ต่อไปอย่างรวดเร็ว และการที่ใช้เรือหางยาวตามสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการล่องในแม่น้ำเจ้าพระยา หรือตามตลาดน้ำนั้น จะทำให้ชาวต่าชาติได้สัมผัสถึงวิถีชีวิตของคนท้องถิ่นที่อาศัยและทำงานบนทางน้ำที่เชื่อมต่อกันเหล่านี้ ซึ่งถือเป็นประสบการณ์แบบใหม่ที่ไม่สามารถหาได้จากที่อื่น รวมไปถึงพัฒนาการของรูปแบบเรือหางยาวจากเดิมที่มีรูปทรงเหมือนเรือประเภทอื่น ไม่มีหลังคาหรือสีสันที่ฉูดฉาด เป็นเพียงเรือไม้ธรรมดา แต่ได้รับการดัดแปลงให้มีสีสันที่สดใสมากขึ้น และมีหลังคาเรือที่ทำจากผ้าใบเพื่อป้องกันแสงแดด ทำให้เรือหางยาวมีเอกลักษณ์และมีสีสันที่สวยงามเป็นที่จูงใจเหล่านักท่องเที่ยวให้ถ่ายรูปคู่ตัวเรือ หรืออยากที่จะทดลองนั่งเรือดูสักครั้ง

               จากทั้งหมดข้างต้นทำให้สรุปได้ว่า เรือหางยาวเป็นเรือที่เป็นเอกลักษณ์ของไทย ทำให้นักท่องเที่ยวที่มาท่องเที่ยวอยากจะลองนั่งเรือที่มีรูปแบบต่างจากเรือของประเทศอื่น ๆ เพื่อสัมผัสวิถีชีวิตของชาวไทยริมแม่น้ำลำคลองและเพื่อเป็นประสบการณ์การนั่งเรือแบบใหม่ ๆ  รวมถึงการที่เรือหางยาวสามารถแล่นได้เร็วและมีสีสันแตกต่างกันออกไปในแต่ละลำ จึงทำให้เรือหางยาวได้รับความนิยมเป็นอย่างมากนั่นเอง

ภาพเรื่องหางยาวที่ในสัญจรภายในคลองบางหลวง

ภาพบ้านเรือนที่อยู่ติดริมคลองบางหลวง