การผสมผสานวัฒนธรรมต่างชาติให้เข้ากับท้องถิ่น

          หลังจากการเรียนในสัปดาห์ที่แล้วที่ได้พูดถึงการผสมผสานวัฒนธรรมต่างชาติให้เข้ากับท้องถิ่น ทำให้ได้ค้นพบว่าการออกแบบงานในที่ต่าง ๆ มักแฝงวัฒนธรรมของท้องถิ่นเอาไว้อยู่ เพื่อให้คนในพื้นที่สามารถปรับตัวเข้ากับสถาปัตยกรรมนั้น ๆ ได้ง่ายขึ้น โดยจะขอยกตัวอย่างการเข้ามาของศิลปะตะวันตกในไทยจากสถาปัตยกรรมที่เคยได้เห็นมาตั้งแต่เด็ก ซึ่งก็คืออาคารสุนันทาลัยที่ตั้งอยู่ภายในโรงเรียนราชินี บริเวณเลียบแม่น้ำเจ้าพระยา เขตพระนคร

          อาคารสุนันทาลัยเป็นอาคารที่สร้างขึ้นในรัชสมัยร.5 ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ระลึกถึงสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี อาคารหลังนี้เป็นสถาปัตยกรรมแบบนีโอคลาสสิค ผังรูปกากบาท ด้านหน้าทำเป็นแผงประดับปิดหน้าจั่วรูปโค้ง รอบอาคารทั้งสองชั้นมีแนวระเบียงล้อมรอบ (arcade) แต่เดิมที่ส่วนกลางของอาคารเคยมีหลังคาซ้อนชั้นคล้ายโดมแปดเหลี่ยม ที่ยอดเป็นหอแบบที่เรียกว่า lantern แต่ต่อมาได้รื้อออกไป ทำให้เห็นได้ชัดว่าในสมัยนั้นรูปแบบสถาปัตยกรรมตะวันตกมีอิทธิพลในไทยเป็นอย่างมาก แต่อาคารหลังนี้ก็ได้มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการใช้งานของพื้นที่ภายในอาคารบางส่วนให้เข้ากับวิถีความเป็นอยู่ของคนไทย ซึ่งหากมองจากด้านหน้าอาคารจะเห็นว่าเป็นอาคารสองชั้นปกติที่สามารถเดินเข้าได้จากทางบันไดทั้งสองฝั่งด้านหน้า แต่หากเดินอ้อมไปยังด้านหลังจะเห็นว่าอาคารแห่งนี้เปิดโล่งในส่วนชั้นหนึ่ง ลักษณะคล้ายกับใต้ถุนของบ้านเรือนไทยสมัยก่อนที่มีการยกพื้นสูงเพื่อให้พื้นที่ชั้นหนึ่งโล่ง โดยในส่วนนี้ได้มีการใช้งานเป็นโรงอาหารสำหรับนักเรียน และเป็นพื้นที่สำหรับการเรียนการสอนวิชาดนตรีไทย นอกจากนี้หากได้ศึกษาในเรื่องสถาปัตยกรรมแบบนีโอคลาสสิคจะพบว่า ลักษณะอาคารส่วนใหญ่ของยุคนี้มักไม่มีระเบียงทางเดินล้อมรอบอาคาร แต่จะมีการเน้นทางเข้าด้วยเสาที่สูงเท่าความสูงอาคารในบริเวณทางเข้าเท่านั้น ซึ่งในส่วนนี้จะเป็นส่วนที่มีหลังคาปกคลุมเพื่อให้ร่มเงาและสามารถบังฝนได้ ยกตัวอย่างอาคารในต่างประเทศที่ได้รับอิทธิพลนี้เช่น The White House ในอเมริกา เป็นต้น ทำให้สันนิษฐานได้ว่าการที่อาคารสุนันทาลัยได้มีระเบียงทางเดินล้อมรอบอาคารนั้นเป็นเพราะการปรับเปลี่ยนรูปแบบของสถาปัตยกรรมที่ได้รับมาจากตะวันตกให้เข้ากับสภาพภูมิอากาศของประเทศไทยที่มีแดดจัดและมักมีฝนตกชุก ทำให้มีการออกแบบทางเดินนี้เพื่อให้ภายในอาคารมีร่มเงามากขึ้นและสามารถใช้งานได้สะดวกขึ้นอีกด้วย

The White House

อาคารสุนันทาลัย